“Γιατί να μειώσουμε τον ΦΠΑ στα τρόφιμα και να μην καταργήσουμε τον ΕΝΦΙΑ; Αν υπάρχει ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος. Και αν επιλέξουμε να μειώσουμε τον ΦΠΑ στα τρόφιμα και όχι να “σβήσουμε” έναν φόρο που πληρώνουν 7,5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες έχουν δεν έχουν χρήματα, είναι βέβαιοι ότι θα υποχωρήσουν οι τιμές στα τρόφιμα όταν σε όλο τον κόσμο αρχίζουν να μιλούν για το “greed-flation” δηλαδή τον πληθωρισμό της απληστίας;
Το μέτρο που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ -δηλαδή η μεταφορά όλων των τροφίμων από τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ που είναι σήμερα στον υπερμειωμένο- (δηλαδή από το 13% στο 6%) μπορεί να αποτυπωθεί ως εξής: Να προκαλέσει δημοσιονομικό κόστος 1,5 δισ. ευρώ ώστε αυτά τα χρήματα να περάσουν -θεωρητικά- στις τσέπες των καταναλωτών υπό μορφή μείωσης των τιμών. Η απώλεια των δημοσίων εσόδων είναι δεδομένη. Αυτό που αμφισβητείται είναι το αν η μείωση θα φτάσει στην λιανική αλλά και το ποιος θα βγει περισσότερο κερδισμένος από αυτό το μέτρο. Ποιος είναι ο ορατός κίνδυνος; Να χαθεί ο δημοσιονομικός χώρος -ο οποίος σημειωτέον επαρκεί για να μειωθεί κατά… 75% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα ο ΕΝΦΙΑ- και να μην μειωθούν οι τιμές των τροφίμων ή όπου το όφελος θα το μοιραστούν οι πλούσιοι και οι φτωχοί, οι μόνιμοι κάτοικοι της χώρας και τα δεκάδες εκατομμύρια των τουριστών.
Ο πρώτος που κερδίζει από τη μείωση του ΦΠΑ σε ένα προϊόν είναι ο παραγωγός ενός προϊόντος ή ο χονδρέμπορος. Και αυτό διότι αποκτά τη δυνατότητα να πουλήσει φθηνότερα στον πελάτη του (δηλαδή τον λιανέμπορο) έχοντας όμως τη διακριτική ευχέρεια να κρατήσει και την τιμή αμετάβλητη ώστε να καρπωθεί τη διαφορά του 7%. Και αν αυτό δεν το κάνει ο παραγωγός ή ο χονδρέμπορος (μερικώς ή ολικώς), μπορεί να το κάνει ο λιανέμπορος ο οποίος επίσης διαμορφώνει ελεύθερα την τιμή του προϊόντος του. Αν λοιπόν ένα πακέτο μακαρόνια έχει 1 ευρώ, με την μείωση του ΦΠΑ μπορεί να πωληθεί προς 94 λεπτά. Το ερώτημα όμως είναι αν αυτά τα 6 λεπτά θα τα εισπράξει ο τελικός καταναλωτής ή αν θα μοιραστεί ο χονδρέμπορος με τον λιανέμπορο και τον τελικό καταναλωτή. Για να μεταφερθεί το όφελος στον τελικό καταναλωτή, θα πρέπει να λειτουργεί τέλεια ο ανταγωνισμός ώστε η εφοδιαστική αλυσίδα να μην έχει καν το περιθώριο να διατηρήσει ψηλά τις τιμές καθώς κάτι τέτοιο θα της κόστιζε σε μερίδιο αγοράς.
Λειτουργεί τέλεια ο ανταγωνισμός στην Ελλάδα ειδικά σε έναν κλάδο όπως αυτός των τροφίμων; Ακόμη και αν λειτουργήσει άψογα το σύστημα και μειωθούν οι τιμές λιανικής και συμπιεστεί προς τα κάτω ο πληθωρισμός των τροφίμων -όχι συνολικά διότι τα στοιχεία δείχνουν επίμονα υψηλό δομικό πληθωρισμό στην Ελλάδα που σημαίνει ότι το πρόβλημα της ακρίβειας έχει διαχυθεί πλέον παντού- μπαίνει το ερώτημα: Ποιος κερδίζει τελικά αυτό το 1,5 δις. ευρώ; Αν οι επιχειρήσεις δεν βάλουν καθόλου χέρι σε αυτό το ποσό και περάσει όλο στον τελικό καταναλωτή, η διανομή θα γίνει με βάση την αγοραστική δύναμη του καθενός.
Τα στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών δείχνουν ότι οι πλουσιότεροι διαθέτουν πολύ περισσότερα χρήματα για τα τρόφιμα. Άρα, θα έχουν και πολύ μεγαλύτερο όφελος από την μείωση του ΦΠΑ. Δεν υπάρχει τρόπος ένα οριζόντιο μέτρο όπως η μείωση του ΦΠΑ να γίνει στοχευμένο δηλαδή να ευνοήσει περισσότερο αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Γι’ αυτό και σε τέτοιες περιπτώσεις αντί για μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα προάγονται στοχευμένες παρεμβάσεις με κριτήρια.
Τέλος, εκτός από την άδικη μοιρασιά του 1,5 δισ. ευρώ ανάμεσα στους πλουσιότερους και στους φτωχότερους, μερίδιο στο κέρδος θα έχουν και οι τουρίστες, οι οποίοι επίσης θα καταναλώσουν στην Ελλάδα (σ.σ με την κατανάλωσή τους να ανέρχεται σε πολλά δισ. ευρώ στον τομέα των τροφίμων). Δηλαδή, ο ελληνικός κρατικός προϋπολογισμός θα διαθέτει δημοσιονομικό χώρο που θα μπορούσε να διοχετευτεί είτε για ένα επίδομα μητρότητας, είτε για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, για να πληρώσει χαμηλότερα το φαγητό του ο Βρετανός ή ο Γερμανός τουρίστας.
Πηγή: gargalianoionline.gr