Η Ενοχή και η Αναζήτηση Ταυτότητας στη Μεταπολεμική Γερμανική Λογοτεχνία
Το αίσθημα της ενοχής μετά τον πόλεμο αποτέλεσε μια σημαντική πρόκληση για τη γερμανική λογοτεχνία, με μεγάλους συγγραφείς της εποχής όπως οι Μπελ και Γκρας, καθώς και μεταγενέστερες φωνές όπως οι Ζέμπαλντ, Σλινκ και Έρπενμπεκ να το εκφράζουν. Αποτελεί ένα περίπλοκο και καθοριστικό κεφάλαιο για την ευρωπαϊκή λογοτεχνία και κοινωνία. Ένας από τους λογοτέχνες που ασχολήθηκαν με αυτό το θέμα ήταν ο Βόλφγκανγκ Κέπεν (1906-1996). Το 1951, δημοσίευσε το έργο Περιστέρια στη χλόη και τρία χρόνια αργότερα το Θάνατος στη Ρώμη, το οποίο μόλις τώρα έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κριτική.

Στο Θάνατος στη Ρώμη, οι ήρωες του μυθιστορήματος είναι φαντάσματα της χιτλερικής εποχής και βρίσκονται στην ιταλική πρωτεύουσα, αναζητώντας τη θέση τους στο παρόν. Κάποιοι από αυτούς προσπαθούν να ξεχάσουν, ενώ άλλοι προσπαθούν να διατηρήσουν ζωντανό το παρελθόν. Ο Γκότλιμπ Γιούντεγιαν, κεντρική φιγούρα της αφήγησης, είναι πρώην υψηλόβαθμος αξιωματικός των Ναζί, που έχει καταδικαστεί ερήμην σε θάνατο στη Νυρεμβέργη και εργάζεται πλέον ως έμπορος όπλων. Η αφήγηση του Κέπεν είναι ευέλικτη και μετακινείται από πρόσωπο σε πρόσωπο, προσπαθώντας να κατανοήσει τις πολλές όψεις της μεταπολεμικής απόγνωσης.

Ο συγγραφέας αποτίει φόρο τιμής στον Τόμας Μαν και στο Θάνατος στη Βενετία, αναγνωρίζοντας τις ομοιότητες και τους συμβολισμούς, ενώ βρίσκει επιρροές και από άλλους συγγραφείς που έχουν αποδώσει την ατμόσφαιρα της μεταπολεμικής Ρώμης, όπως οι Μοράβια, Μοράντε και Παζολίνι. Το κεντρικό ζήτημα του έργου είναι ότι η Ιστορία δεν σβήνει, και γι’ αυτό συνεχίζουμε να διαβάζουμε παραλλαγές του ίδιου θέματος. Το Θάνατος στη Ρώμη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική, σε μετάφραση Βασίλη Τσαλή.

Πηγή: kathimerini.gr