Η επικίνδυνη παγίδα των περιλήψεων στην ανάγνωση και τη συγγραφή
Τα γλωσσικά μοντέλα, όπως το ChatGPT, το Gemini και το Claude, είναι ιδιαιτέρως ικανά στη δημιουργία περιλήψεων. Με την παροχή ενός οποιουδήποτε κειμένου, είναι σε θέση να παραδώσουν μια σύνοψη μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Παρά τις ατέλειές τους και τη δυνατότητα διακίνησης ανακριβειών, αυτά τα μοντέλα συνεχώς εξελίσσονται και κερδίζουν έδαφος στη χρήση τους.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως η εξάρτησή μας από τις περιλήψεις μπορεί να μας οδηγήσει σε επιφανειακή κατανόηση. Διαβάζοντας απλώς τα κύρια σημεία ενός κειμένου, κινδυνεύουμε να χάσουμε το βάθος και τις λεπτομέρειες που, αν και μπορεί να φαίνονται ασήμαντες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμπειρία της ανάγνωσης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για λογοτεχνικά έργα, όπως το Μόμπι Ντικ του Χέρμαν Μέλβιλ, όπου η χαμένη εμπειρία μπορεί να ακυρώσει την αξία του κειμένου.

Για τους συγγραφείς, η συνειδητοποίηση ότι τα έργα τους ενδέχεται να διαβαστούν μόνο μέσω αυτών των μηχανών μπορεί να μειώσει την επιθυμία τους να γράψουν ολοκληρωμένα κείμενα. Αν οι αναγνώστες είναι εξοικειωμένοι μόνο με τις περιλήψεις, θα παραλείπουν την ουσία, καθιστώντας τη διαδικασία της ανάγνωσης λιγότερο απολαυστική. Ενδέχεται στο μέλλον οι μηχανές να αναλάβουν την ανάγνωση μεγάλων κειμένων, οπότε η εις βάθος κατανόηση των έργων να περιοριστεί σε μια μικρή ελίτ.

Ο τελικός αντίκτυπος αυτής της κίνησης είναι ότι ο κόσμος ενδέχεται να αρχίσει να επικοινωνεί υπερβολικά με συνόψεις, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της πνευματικής μας εγρήγορσης. Με την οδηγία προς τις μηχανές να αναγνωρίσουν τα ουσιώδη στοιχεία ενός κειμένου, μπορεί να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου η πλήρης κατανόηση και η απόλαυση της ανάγνωσης θα γίνουν προνόμιο λίγων. Συνολικά, η απλή εξάρτηση από τις περιλήψεις δεν καταλήγει να μας φέρει και πολύ μακριά.

Πηγή: kathimerini.gr